استئارات روی (Zinc Stearate) پودری سفید رنگ و بدون بو با جرم مولکولی ۶۳۲ و فرمول شیمیایی Zn(C18H35O2)2 می باشد. از ویژگی های برجسته این ترکیب اندازه ذرات بسیار کوچک آن با قطر کمتر از یک میکرون است. شکل (1) نشان دهنده ساختار مولکولی استئارات روی است.
شکل (1): ساختار مولکولی استئارات روی
زینک استئارات از روش های مختلفی تولید می‌شود که از جمله آن می‌توان به واکنش اکسید روی و استئاریک اسید اشاره کرد، این واکنش در شکل زیر آورده شده است.
مشاهده و ثبت سفارش استئارات روی در گروه راینه
استئارات روی دارای نسبت‌های مختلف اسیدهای پالمیتیک و استئاریک است. این ماده شیمیایی نمونه ای از صابون‌های فلزی است و در آب و حلال‌های قطبی مانند الکل نامحلول می‌باشد. این ماده نسبت به سایر استئارات‌ها در دمای پایین تری ذوب می‌شود که این ویژگی باعث می‌شود با گرما دادن، ذرات آن زودتر از هم جدا شوند.
استئارات روی غیر سمی است و هیچگونه آلودگی گوگردی ندارد. از جمله خواص شیمیایی استئارات روی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- در شرایط دمای بالا بسیار پایدار است.
- در آب، الکل و اترها محلول نیست.
- در برابر آب بسیار مقاوم است و خواص دفع آب را فراهم می کند.
ملاحظات ایمنی استئارات روی
سازمان FDA استئارات منیزیم و روی را به عنوان GRAS یا به طور کلی ایمن برای افزودن به مواد غذایی اعلام کرده است. همچنین نمک‌های استئارات در سال ۲۰۰۱ برای کاربرد در مواد تشکیل دهنده لوازم آرایشی تأیید شده است.
کاربرد استئارات روی در صنایع مختلف
استئارات روی ازجمله ترکیبات شیمیایی پرکاربردی است که توانایی آن در روانکاری، دفع آب و نقطه ذوب نسبتا بالا، آن را به ماده ای مفید در زندگی روزمره و کاربردهای صنعتی تبدیل کرده است. سه کاربرد اصلی استئارات روی در صنایع مختلف عبارتند از:
- به عنوان تثبیت کننده حرارت
- ماده آزاد کننده
- روان کننده
چگونگی توزیع مصرف استئارات روی در صنایع مختلف
لاستیک سازی و پلاستیک سازی
صنایع تولید لاستیک از جمله صنایع مهمی است که از لحاظ اقتصادی کمک قابل توجهی به اقتصاد کشور می‌کند. جهت بهبود کاربردهای صنعتی مطالعات بسیاری روی لاستیک و مواد تشکیل دهنده آن صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمایشاتی که توسط محققین انجام شده، نشان می‌دهد که استئارات روی می‌تواند به طور کامل جایگزین مواد متداول (اسید استئاریک و اکسید روی) در صنعت فرآوری لاستیک شود.
استئارات روی در حضور یا عدم حضور مواد پرکننده خواص بسیار خوبی را از خود در این صنعت نشان می‌دهد. زینک استئارات یک ترکیب “فعال کننده” برای تسریع ولکانیزاسیون گوگرد لاستیک است. همچنین چربی دوست بودن این ترکیب باعث می‌شود به عنوان یک کاتالیزور انتقال فاز برای صابون سازی چربی ها عمل کند.
صنعت پلاستیک از استئارات روی به عنوان ماده روان کننده و آزاد کننده و جاذب هالوژن استفاده می‌کند. از گذشته به طور معمول از اسید استئاریک و اکسید روی در پروسه حرارت دهی لاستیک استفاده می‌شده است. این مواد در واقع به نوعی فعال کننده (activator) و شتاب دهنده (accelerator) فرایند به حساب می آید. بر این اساس می‌توان انتظار داشت که استئارات روی نیز بتواند نقشی مهم و اساسی در پروسه حرارت دهی لاستیک ها ایفا کند.
صنایع رنگ و پوشش دهی
استئارات روی به طور گسترده ای به عنوان عامل آزاد سازی برای تولید انواع مختلفی از لاستیک‌ها، پلی اورتان، سیستم پردازش پلی استر و پودر متالورژی استفاده می‌شود. این کاربردها از ویژگی‌های “نچسب” آن بهره می‌برند.
زینک استئارات به عنوان ماده روان کننده یا پودر کننده باعث کاهش ضریب اصطکاک سطوح در حال حرکت و در نتیجه حرکت راحت تر زنجیرهای پلیمری روی یکدیگر می‌شود و در رنگ ها و روکش ها به عنوان عامل دیسپرس کننده و همچنین عامل سنباده خوری در سیلر عمل می کند.
آرایشی و بهداشتی
این ترکیب برای جلوگیری از جذب رطوبت در محصولات دارویی یا ایجاد بافت های صاف در مواد آرایشی استفاده می شود و یک محصول مفید و ایمن است. استئارات روی می‌تواند به عنوان یک ماده محافظ یا دفع کننده آب در پمادها و پودرها استفاده شود. همچنین از این ماده به عنوان روان کننده برای بهبود بافت در محصولات آرایشی استفاده می‌شود و دارای خاصیت ضدعفونی کننده و موضعی است.
این ماده می تواند به عنوان یک ماده محافظ یا دفع کننده آب در پمادها و پودرها برای درمان آکنه و سایر بیماری های پوستی استفاده شود. همچنین از این ماده به عنوان روان کننده برای بهبود بافت در محصولات آرایشی استفاده می کنند و خاصیت ضد عفونی کننده موضعی و قابض دارد.
نمک های استئارات به طور کلی برای خاصیت روانکاری استفاده می شوند. آنها همچنین کمک می کنند تا امولسیون ها به اجزای مایع و روغن آن ها جدا نشوند. نمک های استئارات ضخامت قسمت چربی (روغن) محصولات آرایشی و بهداشتی را افزایش می دهد. همچنین به عنوان عامل صاف کننده به لاک ها اضافه می‌شود. در محصولات آرایشی، استئارات روی به عنوان ماده روان کننده و ضخیم کننده برای بهبود بافت استفاده می‌شود.
صنایع کاغذسازی
زینک استئارات در صنعت کاغذ سازی یک ماده پوشش دهنده برای کاغذهای با کیفیت و جلوگیری از گرفتگی است.
صنایع ساختمانی
زینک استئارات در صنعت بتن به عنوان افزودنی ضد آب استفاده می شود. همچنین در صنعت ساخت و ساز، پودر استئارات روی به عنوان عامل آبگریز برای گچ استفاده می شود.
سایر کاربردها
علاوه بر موارد بیان شده، استئارات روی کاربردهای دیگری هم دارد که مهم ترین آنها عبارتند از:
- استفاده در پودر لباسشویی
- به عنوان عامل کاهش دهنده اصطکاک
- به عنوان یکی از قدرتمندترین عوامل روان کننده و رهایش از قالب
- عامل روان کننده خارجی در صنایع پلاستیک و پلیمر
- عامل مات کننده انواع پلاستیک و پلیمر
- عامل پخش کننده رنگ در انواع مستر بچ