کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در صنایع مختلف
هیدروکسید پتاسیم، که معمولا به عنوان پتاس و یا آب قلیایی شناخته می شود، یک ترکیب محلول در آب است که در صنعت کاربرد فراوانی دارد. این ماده در امریکا معمولا از طریق فرآیند الکترودیالیز پتاسیم کلراید در سلولهای الکترولیتی تولید میگردد. در فرآیند مورد نظر زمانی که پتاسیم کلراید به سل الکترولیتی وارد میگردد، پتاسیم هیدروکسید به عنوان محصول اصلی و ترکیبات کلر و هیدروژن به عنوان محصولات جانبی تولید میگردد.
مهم ترین شرکتهای تولید کننده هیدروکسید پتاسیم که نقش مهمی در تأمین تقاضای جهانی این ماده ایفا میکنند عبارتند از:
- Airedale Chemical Company Limited (بریتانیا)
- Altair Chimica SpA (ایتالیا)
- American Elements (امریکا)
- Ashta Chemicals, Inc. (امریکا)
- Chengdu Huarong Chemical Company Limited (چین)
- Ercros SA (اسپانیا)
- Evonik Industries AG (آلمان)
- Inovyn (برتانیا)
- UNID Co., Ltd. (کره جنوبی)
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم :
تولید ترکیبات پتاسیم
بسیاری از نمکهای پتاسیم در طی واکنشهای خنثیسازی که هیدروکسید پتاسیم در آنها نقشی اساسی دارند، تولید میشود. از هیدروکسید پتاسیم برای تولید سایر ترکیبات پتاسیم نظیر پرمنگنات پتاسیم، کربنات پتاسیم، فسفات های پتاسیم نظیر دی فسفات تترا پتاسیم، برومات پتاسیم، یدات پتاسیم، سیانید پتاسیم، تولید رنگدانه ها، تولید شیشه، تولید صابون های مایع با کیفیت بالا، خنثی سازی محلول های اسیدی و در تولید مواد شیمیایی استفاده می شود. پتاسیم فسفات به دلیل انحلالپذیری بالا برای تولید کود شیمیایی استفاده میشود. پتاسیم سیانید در استخراج طلا و آبکاری یا روکش دهی فلزات استفاده میشود.
صنایع پالایش و پتروشیمی
در طی فرایندهای پالایش کردن نفت و محصولات تولید شده از گاز طبیعی، این ماده نیز در حذف اسیدهای آلی و البته ترکیبات گوگرد تاثیر به سزایی دارد. هیدروکسید پتاسیم مثل کاتالیزور در برخی فرایند ها عمل میکند. در فرآیند شیرینسازی و تصفیهی گاز طبیعی از پتاس برای حذف اسیدهای آلی و ترکیبات گوگردی استفاده میشود.، دی اکسید کربن، گوگرد تری اکسید و نیتروژن تری اکسیدی که در جریان گاز وجود دارد به کمک پتاس جذب و حذف میشوند. در تولید بیودیزل از روغنها و چربیها نیز به عنوان کاتالیزور نقش ایفا میکند.
کشاورزی
پتاس به تنظیم pH خاکهای اسیدی کمک میکند. ترکیب فسفوروس اسید با پتاس به طور منظم روی گیاهان اسپری میشود تا از بیماریها و آفات گیاهان پیشگیری شود. در نهایت محصولات گیاهی برداشت شده، فاقد اثرات این محلول آفتکش خواهند بود. پتاس برای تولید کودهایی استفاده میشود که به جهت تامین پتاسیم خاک استفاده میشود. پتاسیم از اصلیترین مواد مورد نیاز گیاه برای رشد و فتوسنتز است. استفاده از پتاس به ویژه برای گیاهانی که نسبت به یونهای کلرید حساساند، بسیار مطلوب است. همچنین از هیدروکسید پتاسیم در علفکشها و قارچکشهای کشاورزی نیز استفاده میشود.
تولید باتری ها و تولید سلول سوختی
محلول آبی پتاسیم هیدروکسید به عنوان الکترولیت در باتریهای آلکالینی بر پایهی نیکل-کادمیم، نیکل-هیدروژن و منیزیم اکسید-روی استفاده میشود. در تولید باتریها پتاس به سدیم هیدروکسید ترجیح داده میشود، این ماده تحت عنوان یک الکترولیت نیز در سلول های سوختی فعالیت می کند. محلولهای پتاس، از لحاظ هدایت الکتریکی بسیار بهتر از محلول NaOH میباشند.
کاربرد در آزمایشگاه شیمی
جهت مطالعه درباره آناتومی حشرات از هیدروکسید پتاسیم در آزمایشگاه استفاده میگردد، همچنین از پتاس برای تهیه چند ماده شیمیایی که پتاسیم دارند مانند پتاسیم آلومینات، فرمالیت، برومید و … نیز قابل استفاده است. همچنین این ماده برای کم کردن میزان اسیدیته و تنظیم کردن pH محلول ها قابل استفاده هست..
تولید صابونهای نرم و لوازم آرایشی و تولید محصولات شوینده
بهره بردن از مخلوط چربی و پتاس برای تولید کردن صابون به طور متداول استفاده میشود. در صورا استفاده از این ماده حالتی نرمتر از صابونهای معمولی ساخته شده با سدیم هیدروکسید دارند. صابونهای پتاسیم به دلیل نرمی و حلالیت بالا احتیاج به آب کمتری برای درآمدن به حالت مایع دارند، به همین دلیل غلظت عاملهای پاککنندهی در آنها نسبت به صابونهای مایع سدیم هیدروکسید بیشتر است. همچنین از این ماده در کالاهای آرایشی هم بهره میبرند و نقش آن عمل تمیز کردن بهتر برای ناخنها میباشد.
صنایع غذایی
در محصولات غذایی از پتاس به عنوان پایدار کنندهی غذایی، عامل کنترلکننده pH و قوامدهنده استفاده میشود. سازمان غذا و داروی ایالات متحده به طور کلی پتاس را در صورتی که به شکلی صحیح مصرف شود، ایمن به حساب میآورد. هیدروکسید پتاسیم در شستن میوه ها در کارخانه ها استفاده می گردد. این ماده در تولید کردن رنگ کارامل هم استفاده می گردد و در عمل تولید کردن نوشابه، تولید شکلات و البته کاکائو لازم است.