ماده شیمیایی متیلن کلراید
متیلن کلراید ابتدا در سال 1839 توسط شیمیدان فرانسوی هنری ویکتور رگنا تهیه شد. امروزه متیلن کلراید که با نام دی کلرو متان نیز شناخته میشود طبق واکنشهای زیر تولید میگردد:
CH4+Cl2->CH3Cl+HCl
CH3Cl+Cl2->CH2Cl2+HCl
CH2Cl2+Cl2->CHCl3+HCl
CH3Cl+Cl2->CCl4+HCl
این ماده در بین کلرو هیدروکربنها، از سمیت کمی برخوردار است. اما با این وجود، باز هم بدون خطر نیست.
استنشاق بیش از اندازه این ماده، علائم کاهش تمرکز، سرگیجه، حالت تهوع، ضعف، بیحسی و سرگیجه به وجود میآید. با توجه به این نکات استفاده از این ماده شیمیایی توسط سازمان EPA، در سال ۲۰۱۴، با محدودیتهای چشمگیری رو به رو شد. علت این ممنونیت نیز خطر ابتلا به سرطان و همچنین مشکلات عصبی و کبدی ناشی از استفاده از این ماده بیان شده است.
متیلن کلراید، به طور گسترده در مصارف صنعتی و غیر صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد، شکل (1) نشان دهنده چگونگی توزیع مصرف متیلن کلراید در مناطق مختلف جهان در سال 2018 است.
شکل (1): چگونگی توزیع مصرف متیلن کلراید در مناطق مختلف جهان
برخی از موارد کاربرد ماده شیمیایی متیلن کلراید در ادامه آورده شده است:
- صنعت کفش: از این ماده به طور گسترده در صنعت کفش استفاده می کنند. زیرا این ماده در صنعت کفش مانع از چسبندگی قالب میشود. همچنین در کارخانجات تولید کفش و زیره کفش از دیکلرومتان به عنوان شستشو دهنده استفاده میشود.
- صنایع رنگ: به عنوان حلال برای حذف پوششهای رنگی از انواع سطوح استفاده می شود.
- صنایع غذایی: به عنوان یک حلال استخراجی در صنایع تولید مواد غذایی و نوشیدنی استفاده می شود.
- صنایع حمل و نقل: برای روغن زدایی از روی سطوح و قطعات فلزی مانند اجزای هواپیما و خط راه آهن و تجهیزات استفاده شود. همچنین از بخار متیلن کلرید برای حذف روغن و گریس از قطعات ترانزیستور خودرو، موتور دیزل و قطعات هواپیما و مجموعه قطعات فضاپیما استفاده می کنند.
- صنایع پزشکی: جهت استخراج مواد شیمیایی و تهیه دارو مانند استروئید، آنتی بیوتیکها و ویتامینها استفاده می شود.
- صنایع شیمیایی: فراریت دیکلرومتان به همراه قابلیت انحلالش در بسیاری از حلال های شیمیایی موجب شده تا در بسیاری از فرآیندهای شیمیایی حضور موثر داشته باشد.
- تولید اسپریها: به دلیل فراریت بالا از دیکلرومتان در اسپری ها (اسپری رنگ یا اسپری حشره کش) استفاده می شود.
- صنایع دارویی: در صنایع دارویی برای ساخت متیلال مورد استفاده قرار می گیرد.