ادغام تملک در نزدیکی صنعت دکلداری (بخش دوم: تحلیل صنعت حفاری)
تحلیل صنعت حفاری:
پنج نیرویی که پورتر از آنها به عنوان عوامل رقابتی نام می برد در این صنعت چگونه توصیف می شود؟
- تهدید ورود کالای جایگزین: وجود انرژی های نو به سرعت در حال گسترش و نفوذ است. انرژی خورشیدی، بادی، آبی، بیوماس، بیوگاز و زمین گرمایی از عمده ترین آنهاست. عواملی از قبیل: تغییرات آب و هوایی بر اثر انباشت گازهای گلخانه ای و افزایش تقاضای مصرف انرژی برق در سراسر جهان از مهمترین علل تقویت انرژی های نو به شمار می رود. از طرف دیگر کشف و توسعه استخراج نفت شیل نیز به عنوان کالاهای جایگزین صنعت حفاری را تهدید می کند.
- قدرت چانه زنی تامین کنندگان: در وضعیت فعلی شرکت هایی که توانایی ارائه سرویس و خدمات به دکلدارها را دارند در وضعیت رقابتی شدیدی هستند و تلاش می کنند جهت حفظ بازار خود با پایین ترین قیمت ممکن کار کنند.
- تهدید ورود رقبای جدید: با توجه به بیکاری بسیاری از دکل های حفاری در سطح بین المللی رقبای زیادی خصوصا در حوزه فراساحل به بازارهای دیگر روانه می شوند تا شانس حیات خود را در بازارهای منطقه ای دیگر بررسی کنند. به عبارت دیگر احتمال بالا می رود که بازار از حالت انحصار چند جانبه مضاعف (هر دو طرف عرضه و تقاضا دارای انحصار چند جانبه می باشد) به انحصار چند جانبه تقاضا تغییر حالت دهد که این تغییر کار را برای دکلداران سخت تر می کند.
- قدرت چانه زنی خریداران: صاحبان چاه های نفتی محدود هستند و دارای بازار انحصار چند جانبه می باشند. از طرفی با توجه به کاهش قیمت نفت پروژه های محدودی تعریف می شوند که سبب می گردد در حوزه فراساحل قدرت چانه زنی به شدت بالا باشد که در شرایط حساس کنونی بازار، این قدرت می تواند منجر به تحمیل قیمت ها به صنعت شود.
- رقابت بین رقبای فعلی: با وجود انحصار چند جانبه در بازار دکلداری (تعداد اندک دکلداران) به دلیل هزینه بالای خواب سرمایه عظیم دستگاه های حفاری و تعداد محدود پروژه های فعال ایجاب می نماید که به منظور پیشگیری از بیکار شدن دستگاه های حفاری خصوصا در فراساحل رقابت شدیدی بین رقبا حاکم باشد.
خلاصه تحلیل پورتر در صنعت حفاری:
براساس تحلیل فوق صنعت دکلداری فعلی به شدت نیازمند مزیت رقابتی می باشد. مزیت رقابتی به طور معمول از یکی از دو رکن اصلی کیفیت و هزینه نشات می گیرد. درخصوص کیفیت ویژگی های کار درخواستی و استاندارد های مد نظر از طریق کارفرمایان اصلی اعلام و براساس آن قراردادی کاری تنظیم و محاسبه می شوند. درخصوص هزینه راهکار های مدیریت هزینه در دو گروه کلی ذیل طبقه بندی می شود:
- مدیریت هزینه در سطح کلان (بازار حفاری)
- مدیریت هزینه در سطح خرد (بنگاه های فعال)
در اینجا با توجه به پیوستگی مطالب مطروحه با موضوع مقاله به بررسی مدیریت هزینه درسطح کلان می پردازیم:
- توسعه SBU ها:
توسعه واحد های راهبردی کسب و کار در قالب تفاهم نامه های بهره برداری از امکانات مشترک بین بازیگران صنعت دکلداری می تواند درکاهش هزینه های ثابت تاثیرگذار باشد. این مرحله از اشتراک گذاری با دشواری های نظارتی و محاسباتی همراه است و حسب شرایط و نحوه پیاده سازی می تواند مفید واقع شود. - ایجاد هلدینگ:
یک راهکار اجرایی و قابل توجه درمدیریت هزینه ها کاهش هزینه سربار می باشد. هزینه های سربار می توانند یک، دو یا چند دکل را سرویس دهند. با توجه به نزولی بودن بازدهی هزینه های سربار که در صورت ادغام تملک دکل ها به وجود می آید شرایط بهینه ای برای نگهداری، تعمیر و راهبرد دکل ها را می توان انتظار داشت. آنقدر سود بنگاه های موجود در صنعت دکلداری کاهش یافته است که جهت جلوگیری از ضرر مالی یک کار اساسی می تواند ادغام تملک و به شکلی تبدیل شدن به هلدینگ باشد. هلدینگ ایجاد شده می تواند با ایفای نقش های نظارتی و توسعه ای (توسعه برند) مزایای رقابتی زیر را به همراه داشته باشد:- ضمن حفظ حیات سرمایه های ملی، تخصص، انسانی، مالی و . . . با یک پرچم واحد ادامه کار را در شرایط فعلی تسهیل می نماید.
- جلوگیری از هدر رفت سرمایه های شرکت و ضرر متوالی
- ستاد یکپارچه و قوی تر در نتیجه فعالیت در کلاس مناسب و تشرف به بازار های بین المللی
به عبارت دیگر بزرگ تر شدن شرکت های دکلدار می تواند در زمینه تقویت مزیت رقابتی در هر دو حوزه کیفیت و هزینه تاثیر گذار باشد. در نتیجه این رویکرد اخیرا نمونه های متعددی از ادغام تملک شرکت های بین المللی در مجموعه زنجیره ارزش انجام شده و یا در حال انجام می باشد که به چند نمونه اشاره می شود:
- شرکت انگلیسی Ensco با مالکیت ۲۰ فلوتر و ۳۲ جک آپ با شرکت Atwood Oceanices آمریکایی که دارای ۶ فلوتر و ۵ جک آپ بود در ماه می ۲۰۱۷ ادغام می شود که این معامله با ارزش تقریبی ۸۵۰ میلیون دلار انجام پذیرفته است.
- شرکت سوئیسی Trans Ocean با تخصصی تر نمودن حوزه کاری نسبت به فروش همه جک آپ ها بالغ بر ۱۵ فقره که ۵ تای آن ها در حال ساخت بودند به شرکت نروژی Borr drilling در ماه مارچ ۲۰۱۷ اقدام و حوزه کاری خود را محدود به آب های عمیق نمود. این معامله با ارزش تقریبی ۱/۳۵ میلیارد دلار انجام پذیرفته است.
- بخش نفت و گاز شرکت آمریکایی GeneralElectric در ماه جولای ۲۰۱۷ با شرکت آمریکایی Baker Hughes ادغام شدند و شرکت جدید Baker Hughes a GE Company را به وجود آوردند که درآمد سالیانه این کمپانی ۲۳ میلیارد دلار پیش بینی می شود.
مولف: ملیکا محمدپور – فوق لیساس اقتصاد انرژی از دانشگاه تربیت مدرس
منبع عکس: Maersk Drilling