ایزوفتالیک اسید یک ترکیب آلی با فرمول مولکولی C6H4(COOH)2 می باشد. ایزوفتالیک اسید به صورت جامد بی رنگ بوده و از ایزومرهای فتالیک اسید و ترفتالیک اسید می باشد. ایزوفتالیک اسید یک دی کربوکسیلیک اسید آلی مهم برای سنتز آلکید رزین و پلی استر رزین ها است که با اضافه شدن آن به واکنش رزین باعث افزایش مقاومت رزین نسبت به آب و سایر عوامل شیمیایی می گردد.
ایزومرهای مختلف فتالیک اسید با نام‌های مختلفی شناخته می‌شوند:
- ایزومر ارتو (۱،۲-بنزن کربوکسیلیک اسید) اسید فتالیک ساده
- ایزومر متا، ایزو فتالیک اسید ( ۱،۳-بنزن کربوکسیلیک اسید)
مشاهده و ثبت سفارش ماده شیمیایی اسيد ايزو فتاليک
در گروه راینه
شکل (1) نشان دهنده ساختار مولکولی ایزوفتالیک اسید است.
شکل (1): ساختار مولکولی ایزوفتالیک اسید
کاربردهای ایزوفتالیک اسید
کاربرد عمده و صنعتی ایزوفتالیک اسید خالص، تولید پلی اتیلن ترفتالات (PET) و تولید پلی استر غیر اشباع (UPR) و تولید سایر رزین‌های مصرفی در صنایع پوششی‌های سطحی است. مخلوط ترفتالیک اسید و ایزوفتالیک اسید جهت تولید بطری‌های آب معدنی و بسته بندی مواد غذایی کاربرد دارد. پلیمرهایی برپایه بنزوایمیدازول با کارآیی بالا از ایزوفتالیک اسید تولید می‌شوند. از جمله دیگر کاربردهای ایزوفتالیک اسید می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- جهت تولید محصولات عایق کاری و ایزولاسیون
- در تولید پلاستیک تقویت شده فایبر گلاس برای محصولاتی مانند لوله و خودروسازی
- تولید پوشش‌های صنعتی برای لوازم خانگی و مبلمان اداری فلزی
- به عنوان واسطه در تولید رزین‌های پلی‌استر اشباع‌نشده
- محصولات دریایی
- لوله های مقاوم در برابر خوردگی و مخازن
- استفاده در فرآیند تولید پلیمرهای بر پایه بنزوایمیدازول
تولید ایزوفتالیک اسید
شکل (1) نشان دهنده مراحل تولید ایزوفتالیک اسید با اکسیداسیون متازایلن با استفاده از اکسیژن است که در این فرآیند یک کاتالیزور کبالت- منگنز استفاده می‌کند.
شکل (1): مراحل تولید ایزوفتالیک اسید با اکسیداسیون متازایلن با استفاده از اکسیژن
در زمینه تولید ایزوفتالیک اسید به طور کلی، ظرفیت جهانی به طور چشم‌گیری از میزان تقاضا فراتر رفته و مواد برای تقاضاهای بعدی نیز تأمین خواهد شد. تولیدکنندگان می گویند اروپا از نظر ظرفیت تخصیص داده شده نسبتاً متعادل است، اما ایالات متحده هنوز از ظرفیت بالایی برخوردار است و آسیا نیز متعاقباً از ظرفیت بالاتری برخوردار است. ظرفیت جهانی در حدود 750.000 تن در سال است، در حالی که تقاضای جهانی در سال گذشته نزدیک به 500.000 تن بوده است.